Căng Thẳng Trung Đông Gia Tăng: Trump Đe Dọa Tấn Công Iran, Sơ Tán Nhân Viên Khỏi Israel – Chiến Tranh Có Đang Cận Kề?

Ngày 18/6/2025, tình hình tại Trung Đông lại một lần nữa nóng lên sau thông tin gây chấn động: cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê chuẩn kế hoạch tấn công quân sự nhằm vào Iran, nhưng tạm hoãn việc ra lệnh triển khai cuối cùng để chờ xem liệu Tehran có từ bỏ chương trình hạt nhân hay không. Động thái này không chỉ gây lo ngại về khả năng leo thang quân sự, mà còn đặt ra hàng loạt câu hỏi về mục tiêu địa chính trị của Mỹ, vai trò của Israel và nguy cơ bất ổn khu vực trong tương lai gần.

1. Trump Phê Duyệt Kế Hoạch Tấn Công Iran – Một Bước Ngoặt Chiến Lược?

Theo tiết lộ của Wall Street Journal, ông Trump – người được biết đến với phong cách quyết đoán và chính sách "gây áp lực tối đa" với Iran – đã thông báo kế hoạch tấn công với các cố vấn cấp cao. Tuy nhiên, lệnh cuối cùng đã được hoãn lại để mở ra khả năng Iran từ bỏ chương trình hạt nhân thông qua đàm phán.

Câu hỏi đặt ra là: liệu quyết định tạm hoãn có phải là một đòn chiến thuật, hay thực sự là bước lùi mang tính chiến lược?

Việc Mỹ đẩy Iran vào thế “hoặc từ bỏ hoặc bị tấn công” cho thấy sự quay trở lại chiến lược răn đe quân sự đi kèm sức ép ngoại giao, một học thuyết quen thuộc thời Trump còn đương nhiệm. Nhưng khác biệt nằm ở chỗ lần này, yếu tố “Israel ra tay trước” khiến bối cảnh trở nên đặc biệt nguy hiểm.

2. Israel Khai Hỏa Mở Màn: Mồi Lửa Đã Bén?

Theo Tổng thống Trump, “đêm đầu tiên thật tàn khốc”, ám chỉ cuộc tấn công mở màn do Israel tiến hành ngày 13/6 đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho Iran. Đòn tấn công này có thể là kết quả của liên minh chiến lược ngầm Mỹ - Israel, trong đó Tel Aviv hành động như "cánh tay tác chiến", còn Washington giữ vai trò “chủ đạo chiến lược”.

Đây là mô hình từng thấy trong các chiến dịch như Syria, khi Mỹ và Israel phối hợp nhưng không công khai “đánh chung”, nhằm tránh làm bùng nổ toàn diện một cuộc chiến khu vực.

3. Sơ Tán Nhân Viên Khỏi Israel – Dấu Hiệu Chuẩn Bị Xung Đột Toàn Diện

Đáng chú ý, cùng ngày 18/6, Mỹ đã cho sơ tán một phần nhân sự và người thân của các nhà ngoại giao khỏi Đại sứ quán tại Israel. Đây không còn là động thái phòng ngừa đơn thuần, mà là chỉ dấu rõ ràng cho thấy Washington đang chuẩn bị cho kịch bản chiến tranh thực sự.

Theo các quan chức ngoại giao, nhiều cuộc họp nội bộ đã bàn đến khả năng sơ tán toàn bộ Đại sứ quán – điều hiếm khi xảy ra nếu không có dự báo xung đột sắp nổ ra. Với việc quân đội Mỹ tham gia trực tiếp vào chiến dịch sơ tán, viễn cảnh căng thẳng quân sự lan rộng tại Trung Đông là điều không thể xem nhẹ.

4. Tại Sao Trump Chọn Leo Thang Vào Thời Điểm Này?

Tình hình hiện tại có thể được lý giải từ nhiều khía cạnh:

Chính trị nội bộ Mỹ: Trump đang trong giai đoạn quyết liệt tái tranh cử. Một động thái cứng rắn với Iran có thể củng cố hình ảnh "người bảo vệ nước Mỹ" trong mắt cử tri bảo thủ.

Tái lập ảnh hưởng địa chiến lược: Sau khi Trung Quốc, Nga và Iran xích lại gần nhau hơn, Mỹ buộc phải đánh dấu quyền lực tại Trung Đông, nhằm ngăn nguy cơ mất quyền kiểm soát tuyến năng lượng huyết mạch.

Răn đe hạt nhân và bảo vệ Israel: Việc Iran tiếp tục chương trình hạt nhân, bất chấp lệnh trừng phạt, là một đòn thách thức trực tiếp đối với cả Mỹ và Israel – hai đối thủ lớn nhất của Tehran.

5. Kịch Bản Nào Đang Chờ Đợi Thế Giới?

Trong bối cảnh hiện tại, có thể hình dung ba kịch bản chính:

Thỏa thuận phút chót: Iran chấp nhận nhượng bộ một phần để tránh xung đột toàn diện – giống như trường hợp Triều Tiên năm 2017.

Xung đột giới hạn: Mỹ – Israel thực hiện các cuộc không kích có giới hạn, nhắm vào cơ sở hạt nhân và quân sự trọng yếu, trong khi tránh kéo dài chiến tranh.

Chiến tranh khu vực toàn diện: Iran đáp trả mạnh mẽ, kéo theo Hezbollah, Houthi và các nhóm vũ trang thân Iran, đẩy toàn Trung Đông vào vòng xoáy lửa.

6. Tác Động Toàn Cầu: Tài Chính, Dầu Mỏ và Địa Chính Trị

Giá dầu: Bất kỳ động thái quân sự nào tại Iran – nước sở hữu eo biển Hormuz – cũng sẽ khiến giá dầu tăng vọt.

Thị trường tài chính: Rủi ro địa chính trị gia tăng sẽ khiến dòng tiền đổ vào tài sản an toàn như vàng và USD.

Quan hệ quốc tế: Nga, Trung Quốc có thể lên án Mỹ và tìm cách hậu thuẫn Iran về mặt chính trị hoặc quân sự, khiến cục diện trở nên đa cực và khó lường hơn.

Kết Luận: Một Đêm Tĩnh Lặng Trước Cơn Bão

Quyết định của Donald Trump, dù mới chỉ ở dạng tiềm năng, đã làm rung chuyển toàn bộ cục diện Trung Đông. Bản chất quyết đoán, khó lường và sẵn sàng dùng vũ lực của ông đặt cả khu vực – và thế giới – vào thế phải nín thở.

Nếu đêm 13/6 là đêm “tàn khốc” đầu tiên, thì những ngày tới có thể chứng kiến chuỗi hiệu ứng domino mà một sai lầm nhỏ cũng có thể thổi bùng thành đại chiến khu vực – thậm chí toàn cầu.