Dogecoin - trò đùa tiền số gần 70 tỷ USD

Ra đời vào 2013 như một trò đùa, giá Dogecoin tăng mạnh nhờ Elon Musk và leo thang khi chính quyền ông Trump có các lãnh đạo thích tiền số.

Trong vòng 12 tháng qua, giá Dogecoin đã tăng hơn 380%, giao dịch quanh mức 0,47 USD tính đến trưa ngày 8/12. Với diễn biến này, vốn hóa của Dogecoin mở rộng xấp xỉ 520%, hiện quanh mức 69 tỷ USD.

Dù còn kém xa Bitcoin (vốn hóa gần 2.000 tỷ USD) nhưng nó hiện đứng thứ 7 trong top 10 đồng tiền kỹ thuật số vốn hóa lớn nhất thế giới. Đây là bước tiến dài từ xuất phát điểm thấp của nó.

Vào năm 2013, Billy Markus - kỹ sư tại IBM và Jackson Palmer - chuyên gia tiếp thị tại công ty phần mềm Adobe, cùng tạo ra Dogecoin với mục tiêu ban đầu là chế nhạo thị trường tiền số và Bitcoin nói riêng, quảng bá là loại tiền tệ dễ sử dụng cho mọi người.

Sự đơn giản này lại trở thành một trong những điểm mạnh của Dogecoin, nổi tiếng vì sự dễ dàng và tốc độ giao dịch. Nó trở thành công cụ phổ biến để thưởng cho những người sản xuất nội dung trực tuyến, nhờ phí giao dịch thấp hơn Bitcoin.

Với Markus và Palmer, đổi mới công nghệ không phải là ưu tiên của Dogecoin. Ngược lại, họ quan tâm đến hình ảnh biểu tượng của đồng tiền, là chú chó shiba inu với hai chân trước bắt chéo và miệng biểu cảm. Nó có tên là Kabosu, được chủ nhân người Nhật Bản đăng ảnh lên trực tuyến và trở thành một biểu tượng được tái sử dụng nhiều lần trên Internet, gọi là meme.

Trong vài năm đầu, Dogecoin là một "memecoin", tức đối tượng giải trí cho một cộng đồng tiền điện tử vẫn chưa phát triển và hiệu suất tài chính ở mức khiêm tốn. Bản thân những người sáng lập đã nhanh chóng rời khỏi liên doanh, với Markus vào năm 2014 và Palmer vào năm 2015.

Nhưng đến 2019, trò chơi đã thay đổi bởi Elon Musk. Năm đó, tỷ phú công nghệ này viết trên Twitter (nay là X) rằng nó có thể là "tiền số yêu thích" của ông. Kể từ đó, mỗi lần Musk bình luận về Dogecoin thì đồng tiền này hưởng lợi. Năm 2022, nhà kinh tế học người Đức Lennart Ante đã tính toán rằng một dòng tweet có lợi từ Musk giúp giá Dogecoin tăng trung bình 6,33% trong vòng một giờ sau khi đăng.

Tuy nhiên, "mối tình" của Musk với Dogecoin cũng không phải cũng mặn nồng. Vào ngày 8/5/2021, với tư cách là khách mời trong chương trình hài kịch Saturday Night Live của NBC, tỷ phú này đội nơ, đeo kính để vào vai một chuyên gia tài chính giả mạo trong một tiểu phẩm chế giễu cơn sốt tiền số. Khi được hỏi về Dogecoin, ông trả lời rằng "đó là một trò lừa" khiến giá đồng tiền giảm mạnh gần 40% chỉ sau vài giờ.

Nhí nhố và đôi khi là châm biếm không chủ ý của Musk tạo ra cảm xúc trái chiều, theo Claire Balva, Phó chủ tịch công ty fintech Deblock (Pháp). "Trong cộng đồng tiền số, nhiều người đang cố gắng làm cho lĩnh vực này trở nên nghiêm túc, mang tính thể chế hơn, nên đôi khi cảm thấy khó chịu với Dogecoin vì nó châm biếm chính hoạt động của họ", bà nói. Tuy nhiên, bà thừa nhận cười trước một trò đùa trên Internet là quyền tự do của nhà đầu tư.

Sau cuộc bầu cử vào ngày 5/11, Tổng thống đắc cử Donald Trump bổ nhiệm Musk lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ, viết tắt là DOGE. Quyết định gây ra cơn sốt đầu tư. Chỉ trong ba tuần, giá trị của Dogecoin tăng 3 lần, khối lượng giao dịch tăng 4 lần lên hơn 20 tỷ USD mỗi ngày.

Sau thời gian tạm lắng ngắn ngủi, đợt tăng giá lại nổi lên vào ngày 4/12, sau khi ông Trump bổ nhiệm Paul Atkins, người ủng hộ nhiệt tình cho tiền số đứng đầu Ủy ban Chứng khoán. Lựa chọn này có lợi cho toàn bộ thị trường, đẩy giá Bitcoin có lúc lên hơn 100.000 USD.

Dogecoin được Musk phổ biến và củng cố bởi những lời hứa của ông Trump, giới đầu tư đang suy đoán rằng tỷ phú giàu nhất thế giới sẽ giữ một vị trí nổi bật trong chính quyền mới nên Dogecoin sẽ hưởng lợi, theo Quentin Demé, giảng viên tại Đại học Paris I Panthéon-Sorbonne. "Nhưng nó vẫn là một loại tiền số có rất ít giá trị nội tại. Không có các yếu tố nền tảng vững chắc nào đứng sau sự phát triển và tăng trưởng", ông bình luận.

Hiện Elon Musk vẫn tích cực đăng bài trên nền tảng X để ca ngợi tiềm năng tương lai của DOGE trong việc chống quan liêu, đơn giản hóa thuế và giảm chi tiêu công, nhưng ông đã im lặng về Dogecoin hơn một tuần qua.

Theo Coin Market Cap, dựa trên diễn biến giá gần đây và động lực lịch sử, nếu Dogecoin duy trì được đợt bứt phá này và giá đóng cửa hàng ngày trên mức 0,45 USD, khả năng cao giá có thể tăng 30% để đạt mức 0,57 USD ngắn hạn.

Ngoài phân tích kỹ thuật, các "cá voi" và tổ chức lớn đã thể hiện quan tâm Dogecoin, theo các công ty phân tích chuỗi khối như IntoTheBlock và Coinglass. Dữ liệu từ IntoTheBlock cho thấy khối lượng giao dịch lớn của tiền số này đã tăng 42% trong 24 giờ tính đến 21h ngày thứ bảy (7/12).

Ngoài ra, các sàn giao dịch đã chứng kiến dòng tiền ra Dogecoin trị giá 103,43 triệu USD. Tín hiệu chuyển tài sản từ sàn giao dịch sang ví cá nhân cho thấy các nhà đầu tư này tin vào đà tăng giá dài hạn, muốn giữ Dogecoin lâu dài hơn, khiến nguồn cung và áp lực bán giảm.