Ukraine và Mỹ Dự Thảo Thỏa Thuận Khoáng Sản và Tái Thiết

Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal thông báo rằng Ukraine và Mỹ đã hoàn tất bản dự thảo cuối cùng của thỏa thuận khoáng sản, dự kiến sẽ được chính phủ Ukraine phê duyệt trong ngày 26/2.

"Chúng tôi đã hoàn tất bản dự thảo cuối cùng, được gọi là Thỏa thuận Thiết lập Quy tắc và Điều kiện của Quỹ Đầu tư Tái thiết Ukraine. Đây là thỏa thuận sơ bộ và sẽ có hiệu lực pháp lý", ông Shmyhal phát biểu.

Theo Thủ tướng Ukraine, thỏa thuận này quy định Quỹ Đầu tư Tái thiết Ukraine sẽ được quản lý chung bởi Ukraine và Mỹ. Ông nhấn mạnh rằng các đảm bảo an ninh cho Ukraine là yếu tố then chốt, đồng thời khẳng định Tổng thống Volodymyr Zelensky và nội các sẽ không phê duyệt nếu thiếu điều kiện này.

"Phần mở đầu của thỏa thuận khẳng định mong muốn của các nhà đầu tư Mỹ đối với một Ukraine tự do, có chủ quyền và an toàn. Điều này rất quan trọng để hiểu mục tiêu của thỏa thuận, trong đó an ninh là ưu tiên hàng đầu đối với đất nước, chính phủ và Tổng thống của chúng tôi", ông Shmyhal nhấn mạnh.

Thỏa thuận bao gồm sáu điều khoản chính:

1. Thành lập Quỹ Đầu tư Tái thiết Ukraine.
2. Xác định thỏa thuận là một phần của cấu trúc an ninh lớn hơn, bao gồm việc hỗ trợ Ukraine gia nhập NATO hoặc các đảm bảo thay thế.
3. Quy định Ukraine sẽ đóng góp 50% doanh thu từ cấp phép khai thác khoáng sản và các cơ sở hạ tầng liên quan vào quỹ.
4. Khoản đóng góp chung của Mỹ và Ukraine sẽ được đầu tư vào tái thiết đất nước, nền kinh tế và an ninh Ukraine.
5. Công nhận đóng góp của Ukraine đối với an ninh quốc tế, có liên quan đến Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, theo đó Ukraine từ bỏ kho vũ khí hạt nhân để đổi lấy các cam kết an ninh.
6. Quỹ đầu tư sẽ được quản lý chung bởi chính phủ Ukraine và Mỹ trên cơ sở bình đẳng.

Chính phủ Ukraine dự kiến sẽ phê duyệt thỏa thuận vào đêm 26/2 để kịp ký kết khi Tổng thống Zelensky gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Washington vào ngày 28/2. "Sau khi hai Tổng thống đạt thỏa thuận về các đảm bảo an ninh cho Ukraine và cách thức liên kết với thỏa thuận sơ bộ này, đại diện chính phủ sẽ ký kết trước sự chứng kiến của cả hai lãnh đạo", ông Shmyhal cho biết.

Tổng thống Zelensky coi thỏa thuận khoáng sản sơ bộ với Mỹ là bước khởi đầu cho một thỏa thuận rộng lớn hơn, đồng thời kỳ vọng sẽ nhận được các đảm bảo an ninh từ Washington. "Đây mới chỉ là khung thỏa thuận nhưng có thể là một bước tiến lớn. Thành công sẽ phụ thuộc vào cuộc thảo luận với Tổng thống Trump", ông Zelensky phát biểu.

Ukraine hiện xếp thứ 40 trên thế giới về khai thác khoáng sản, sở hữu khoảng 5% trữ lượng khoáng sản toàn cầu theo Dữ liệu Khai khoáng Thế giới (WMD) 2024. Tuy nhiên, không phải toàn bộ tài nguyên này đều đã được khai thác hoặc có thể khai thác dễ dàng.

Một nghiên cứu năm 2023 do các chuyên gia địa chất, bao gồm thành viên của Cục Nghiên cứu Địa chất và Khai khoáng Pháp (BRGM), công bố đã xác định hơn 100 loại khoáng sản tại Ukraine. Trong số này có sắt, mangan, than chì, titanium, lithium và uranium. Đáng chú ý, lithium và than chì là hai nguyên liệu quan trọng trong sản xuất pin điện.