Biểu đồ Point and Figure (P&F) – Biểu đồ caro là gì? Phần 1.

Biểu đồ Point and Figure là một công cụ phân tích kỹ thuật thú vị và độc đáo, được sử dụng rộng rãi trong thị trường tài chính. Với sự khác biệt với các biểu đồ truyền thống, biểu đồ Point and Figure mang đến một cách tiếp cận mới để đọc và hiểu xu hướng giá trị tài sản. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cách xây dựng và đọc biểu đồ Point and Figure, cũng như những lợi ích mà nó mang lại cho việc ra quyết định giao dịch hiệu quả.

Point and Figure là gì?

Biểu đồ Point and Figure (P&F) là một công cụ phân tích kỹ thuật được sử dụng để ghi lại sự biến động của giá trên thị trường tài chính. Thay vì dựa vào thời gian, P&F tập trung vào giá trị thay đổi. Không rõ ai đã phát triển P&F, nhưng nhiều người cho rằng Charles Dow – một nhân vật quan trọng trong phân tích kỹ thuật – đã đặt nền móng cho nó. Biểu đồ P&F sử dụng các ô vuông để đại diện cho sự tăng hoặc giảm giá, không sử dụng đường kết nối như các biểu đồ thông thường. Các ô vuông được sắp xếp theo thời gian và giá trị, tạo ra các mô hình hình học đặc biệt để phản ánh xu hướng và tín hiệu mua/bán trên thị trường.

P&F giúp nhà đầu tư dễ dàng nhìn thấy cấu trúc thị trường và đưa ra quyết định đầu tư thông minh. Biểu đồ Point and Figure (P&F) là một công cụ giúp nhà đầu tư theo dõi sự di chuyển của vùng cung cầu và hành động giá trên thị trường tài chính. Nó giúp xác định xu hướng và các mức hỗ trợ, kháng cự quan trọng. P&F giúp loại bỏ những biến động nhỏ không quan trọng và tập trung vào các tín hiệu quan trọng hơn. Mặc dù không còn phổ biến như trước, P&F vẫn được sử dụng bởi một số nhà đầu tư và nhà giao dịch để tìm kiếm cơ hội giao dịch và đưa ra quyết định đầu tư.

Biểu đồ Point and Figure (P&F) giúp chúng ta quan sát chuyển động giá một cách đơn giản mà không cần quan tâm đến thời gian hay các chỉ báo khác. Khi giá giảm, ta ghi lại vào một cột; khi giá tăng, ta tạo cột mới và tiếp tục ghi nhận diễn biến giá. Biểu đồ này dựa trên nguyên tắc tương tự biểu đồ Công ty Amalgamated Copper năm 1903. Nhìn vào biểu đồ, ta thấy giá tạo đỉnh ở mức $52, đáy ở mức $34, đóng cửa ở mức $47, và mức giá $39 được giao dịch nhiều nhất trong năm. Hiện tại, thị trường đang nghiêng về xu hướng tăng.

Point Chart (Đồ thị điểm)

Có một cách khác để ghi lại chuyển động giá trên biểu đồ Point and Figure đó là thay vì sử dụng con số, nhà phân tích có thể dùng các dấu tích, dấu nhân hoặc dấu chấm để thể hiện giá. Biểu đồ này được gọi là “Trục Tung” và có thể di chuyển cột giá sang trái hoặc phải. So với biểu đồ hình, biểu đồ điểm có một số ưu điểm, như ghi lại được các chuyển động phân số một cách dễ dàng. Điều này giúp làm cho biểu đồ trở nên rõ ràng hơn và dễ đọc hơn, đặc biệt khi có các giá trị như 1/2, 1/4 hoặc 3/4.

Point & Figure Chart

Biểu đồ Point and Figure (Điểm và Hình) là sự kết hợp giữa hai loại biểu đồ để đơn giản hóa việc ghi lại chuyển động giá trên thị trường tài chính. Thay vì sử dụng con số, biểu đồ này sử dụng ký hiệu “X” và “O”. “X” biểu thị sự tăng giá, trong khi “O” biểu thị sự giảm giá. Biểu đồ Point and Figure tập trung vào sự cân bằng giữa nguồn cung và nguồn cầu trên thị trường tài chính. Khi nguồn cung thắng, giá có xu hướng giảm để tạo sự cân bằng, và khi nguồn cầu thắng, giá có xu hướng tăng. Biểu đồ này tập trung vào “thuần khiết” của giá, giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về sự biến động giá trên thị trường.

Đặc điểm ấn tượng của biểu đồ Point & Figure Chart là gì?

• Biểu đồ Point and Figure – Biểu đồ caro là một công cụ đặc biệt và hiệu quả trong phân tích thị trường. Khác với các loại biểu đồ khác, nó không có trục thời gian, chỉ ghi lại sự thay đổi giá.
• Quy tắc 3 ô đảo chiều đảm bảo rằng chỉ có những biến động quan trọng được ghi nhận trên biểu đồ. Điều này giúp loại bỏ các biến động nhỏ và tập trung vào các điểm đảo chiều quan trọng. Với một ít nỗ lực tìm hiểu, bạn có thể đọc được thông tin độc đáo mà biểu đồ Point and Figure cung cấp, giúp bạn đưa ra quyết định giao dịch và đầu tư thông minh trên thị trường tài chính.
• Biểu đồ Point and Figure có một số đặc điểm độc đáo. Trên trục đứng, nó có thể sử dụng thang đo semi-log, giúp người xem quan sát và so sánh các mức giá một cách dễ dàng.
• Ngoài ra, biểu đồ này cung cấp những tín hiệu rõ ràng, dễ quan sát và nhận diện.
• Với việc được thể hiện trên các ô vuông đều nhau, nó giúp dễ dàng xác định mức kháng cự và hỗ trợ.
• Hơn nữa, bạn có thể dễ dàng tính toán mục tiêu và điểm dừng tương ứng cho mọi tín hiệu phá vỡ mức giá.

Box, Box-size và đồ thị 3 ô đảo chiều là gì?

Boxes và Box size

Đặc điểm chính của biểu đồ này là sử dụng các ô ký hiệu bằng X và O để biểu thị sự tăng giá và giảm giá. Kích thước của mỗi ô, gọi là Box size, được xác định dựa trên đơn vị giá của tài sản mà bạn đang phân tích. Ví dụ, trong trường hợp giá của Bitcoin khoảng 4.000 USD, bạn có thể đặt Box size là 50 USD.

Box size có thể được điều chỉnh để phù hợp với chiến lược giao dịch của bạn. CHẳng hạn như khi giao dịch Forex, Box size có thể được thiết lập ở mức 0,125 – 0,25, tương đương với 1.250 pips – 2.500 pips. Tuy nhiên, đôi khi Box size quá lớn đối với đòn bẩy giao dịch, vì vậy bạn có thể chia nhỏ Box size theo tỷ lệ đòn bẩy, ví dụ như 10-20 pips.

Nó giúp nhà đầu tư và giao dịch viên nhìn thấy các mô hình và tín hiệu mua/bán trên biểu đồ một cách dễ dàng hơn. Bằng cách phân tích các ô X và O, người dùng có thể nhận ra các xu hướng tăng giá hoặc giảm giá, đồng thời xác định các mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng.

Trục tung và trục hoành

Biểu đồ Point and Figure (P&F) không có trục thời gian. Trục tung của biểu đồ này ghi lại sự thay đổi giá của tài sản, trong khi trục hoành không ghi lại thông tin về thời gian. Điều này làm cho P&F trở nên đơn giản và tập trung chủ yếu vào Price Action (hành động giá), không bị ảnh hưởng bởi yếu tố thời gian trong quá trình phân tích.

3 Boxes Reversal – 3 Ô Đảo chiều

Sự đảo chiều trong biểu đồ P&F đề cập đến việc giá di chuyển ngược lại xu hướng hiện tại. Một phương pháp đảo chiều phổ biến trong P&F là “3 Ô đảo chiều” (3 Boxes Reversal). Điều này có nghĩa là để tạo ra một cột mới trên biểu đồ, giá phải di chuyển ngược lại ít nhất 3 ô.

Ví dụ, giá bắt đầu từ một cột màu đỏ (O) với đáy ở mức 3.980 USD. Sau đó, giá đảo chiều và tăng thêm 3 ô để tạo ra một cột màu xanh (X) và đóng cửa ở mức 4.040 USD. Để tính toán độ dài của cột mới này, chúng ta nhân Box size (ví dụ 20 USD) với số ô (3 Boxes = 20 USD * 3 = 60 USD) và cộng thêm với giá đáy trước đó (3.980 USD + 60 USD = 4.040 USD).

Tuy nhiên, nếu giá chỉ tăng lên 4.020 USD và không đạt mức 4.040 USD, thì cột màu xanh (X) sẽ không được hình thành và cột màu đỏ (O) sẽ vẫn được giữ nguyên. Trên biểu đồ P&F, điều này được gọi là “Nhiễu” và không cần quan tâm. Nếu giá chỉ tăng lên 4.039 USD (chưa đạt 4.040 USD), thì biểu đồ cũng chỉ ghi nhận là tăng 2 ô và cột màu xanh (X) sẽ không được hình thành.

Kháng cự, hỗ trợ và trendline trong Point and Figure Chart

Kháng cự, hỗ trợ

Trên biểu đồ Point and Figure (P&F), kháng cự và hỗ trợ được xác định thông qua các mô hình được tạo ra nhờ đảo chiều của giá. Khi giá tạo thành một cột hoàn chỉnh và đảo chiều, điểm đó sẽ trở thành một mức kháng cự hoặc hỗ trợ mới.

Break – out

Breakout là khi giá vượt qua các mức kháng cự hoặc hỗ trợ. Trên biểu đồ Point and Figure (P&F), một cách thường được sử dụng để giao dịch là chờ đến khi giá breakout và sau đó tham gia vào xu hướng mới. Các mô hình giao dịch trong P&F cũng dựa trên sự xảy ra của các breakout này.

Trong giao dịch dài hạn sử dụng P&F, một phương pháp phổ biến là đặt lệnh mua hoặc bán khi giá vượt qua các mức kháng cự hoặc hỗ trợ đã hình thành trước đó. Ngoài ra, biểu đồ P&F thường rất hữu ích trong việc phân tích thị trường hàng hóa.

Trendlines

Trên biểu đồ Point and Figure, việc vẽ trendline là một phương pháp đơn giản và dễ hiểu. Trong biểu đồ P&F, có một loại trendline được gọi là “Đường trend 45° khách quan” (45° Objective trend line). Đồ thị P&F được coi như là một đồ thị đối xứng với các ô vuông nằm trong một ô vuông lớn. Nếu ta sử dụng điểm bắt đầu ở đáy của ô vuông lớn đó, thì đường trendline 45° sẽ chia đồ thị thành hai phần bằng nhau. Nửa trên của đồ thị đại diện cho tính chất “đầu bò” của thị trường, tức là thị trường hướng lên, dễ bị nhà đầu tư ngây thơ lừa. Nửa dưới đại diện cho tính chất “đầu gấu” của thị trường, tức là thị trường đi xuống, khiến nhà đầu tư gặp rủi ro và thua lỗ.

Lý do khác để chọn góc 45° là do sự “sức mạnh” của xu hướng. Ví dụ, trong một thị trường tăng, để giá tiếp tục duy trì trên đường trendline 45°, ít nhất phải có sự tăng giá qua 5 ô Xs trên biểu đồ P&F (như hình bên phải). Nếu chỉ tăng qua 4 ô, giá sẽ nhanh chóng đi xuống (như chỗ được đánh dấu vàng trong hình bên trái). Một thị trường mà giá liên tục tăng qua 5 ô và chỉ giảm 3 ô cho thấy đó là một thị trường ổn định và tiềm năng tăng trưởng.

Đường trendline 45° được coi là “khách quan” vì nó được hình thành ngay khi giá vượt qua đường trend trước đó, không cần chờ đến khi xuất hiện đỉnh hoặc đáy mới trên biểu đồ.

Các đường Trendline quan trọng trong biểu đồ Point and Figure

Bullish Support Line (Đường hỗ trợ tăng)

Đường hỗ trợ tăng, còn được gọi là Bullish Support Line, là một đường được vẽ từ đáy của biểu đồ và hướng lên theo góc 45°. Đây được coi là đường trend chính, có tính khách quan và không bị ảnh hưởng bởi việc hình thành đỉnh và đáy trên biểu đồ.

Bearish Resistance Line (Đường kháng cự giảm)

Đường trend giảm, được gọi là Bearish Resistance Line (Đường kháng cự giảm), là một đường được vẽ từ đỉnh của biểu đồ và hướng xuống theo góc 45°. Đây cũng là một đường trend chính và thể hiện sức mạnh của xu hướng giảm trên thị trường.

Bullish Resistance Line (Đường kháng cự tăng)

Bullish Resistance Line (Đường kháng cự tăng) là một đường trend phụ và chỉ mang ý nghĩa ước lượng sức mạnh của sự cản trở giá trong một xu hướng tăng. Đường này được vẽ khi giá tạo tín hiệu mua đầu tiên và phá vỡ đường kháng cự giảm trước đó. Đồng thời, nó cũng bắt đầu từ cột X phía dưới của cột giảm O.

Bearish Support Line (Đường hỗ trợ giảm)

Đường hỗ trợ giảm là một đường trend phụ, có chức năng giới hạn giá giảm quá sâu trong một xu hướng giảm trên biểu đồ. Đường này được xác định bằng cách sử dụng tín hiệu bán đầu tiên phá vỡ đường trend tăng trước đó, và được vẽ từ đáy của cột đỏ ở phía bên phải.

Khi nào xuất hiện đường trendline?

Khi xu hướng ban đầu của biểu đồ bị phá vỡ bởi tín hiệu mua hoặc bán, điều đó dẫn đến hình thành đường trendline. Ngay sau khi xu hướng đó bị phá vỡ, một đường trendline mới sẽ được vẽ từ đáy (hoặc đỉnh) gần nhất, mà không cần chờ đến việc xuất hiện đáy (hoặc đỉnh) thứ hai hoặc thứ ba.