Nếu bạn chưa hiểu giá trị kỳ vọng (Expectancy) là gì thì đừng nghĩ đến chuyện quản lý rủi ro xa xôi!

Giá trị kỳ vọng (expectancy) được hình thành bởi các giá trị trung bình:

• Tỷ lệ thắng/thua trung bình
• Quy mô thắng trung bình
• Quy mô thua trung bình

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu kỹ hơn về giá trị kỳ vọng trong trading và lý do tại sao giá trị trung bình không giống với giá trị tối ưu nhé!

Tỷ lệ thắng trung bình

Tỷ lệ thắng/thua bị ảnh hưởng bởi một số biến chính. Một trong những biến chính đó là bối cảnh thị trường.

Mua trong một xu hướng tăng không chỉ có ý nghĩa trực quan, mà còn có ý nghĩa về toán học. Mặc dù vậy, hầu hết mọi người đều không tận dụng được lợi ích cốt lõi của việc mua vào trong một xu hướng tăng.

Lợi ích chính của việc điều chỉnh chiến lược của bạn theo xu hướng chủ đạo hiện tại đó là nó giúp gia tăng tỷ lệ thắng trung bình của bạn. Có lẽ tỷ lệ thắng trung bình của bạn là 40%, nhưng điều đó không có nghĩa là con số này là cố định.

Xin nhắc lại, đó là tỷ lệ thắng TRUNG BÌNH trên XX số lượng giao dịch. Trong một thị trường ổn áp, bạn có thể có tỷ lệ thắng 50-60%; trong một thị trường yếu kém, bạn có thể có tỷ lệ thắng 20-30%.

Một trong những lý do khiến tỷ lệ thắng trung bình của tôi có xu hướng cao hơn nhiều so với các trader giao dịch breakout khác đó là tôi đã chọn không làm gì ở những thị trường yếu kém hoặc giao dịch càng ít càng tốt. Thế nên, tôi không ngồi đó với tỷ lệ thắng 20-30% cố gắng làm những điều bất khả thi. Tôi không thích giao dịch những thị trường khó khăn, bởi kiếm được tiền sẽ rất nhọc công và cực kỳ bực bội. Tôi chọn bước sang một bên.

Một yếu tố khác ảnh hưởng đến tỷ lệ thắng trung bình của bạn đó là mức dừng lỗ của bạn hẹp như thế nào. Stoploss càng hẹp, bạn càng có nhiều khả năng bị "stop-out" vì những nhiễu loạn thị trường và tỷ lệ thắng trung bình của bạn sẽ càng thấp. Việc đặt dừng lỗ gần điểm vào lệnh có mặt tốt, nhưng cũng có rất nhiều mặt xấu. Trading suy cho cùng chính là sự đánh đổi.

Thông thường, nếu tỷ lệ thắng của bạn cực kỳ thấp - tôi đang nói là ổn định 20-30% ngay cả ở những thị trường tốt - thì điều đó cho tôi biết rằng, bạn đang giao dịch trong điều kiện thị trường không có lợi cho phương pháp của bạn và/hoặc bạn đang đặt dừng lỗ rất gần.

Bạn sẽ thấy mình có tỷ lệ thắng trung bình cao đến ngạc nhiên nếu chỉ giao dịch trong các thị trường thuận lợi và nới rộng stoploss ra một chút (xa hơn nhiễu loạn thị trường một chút).

Trong hầu hết các trường hợp, tỷ lệ thắng của bạn nên là 40-50%+ nếu bạn đang làm tốt việc tránh các thị trường có tính huỷ diệt đối với hệ thống của mình. Nếu không, thì tôi khuyên bạn nên phân tích các giao dịch của mình và xem bạn đã thua lỗ bao nhiêu lần (chỉ với một vài %) hoặc xem bạn thực hiện bao nhiêu giao dịch trong các thị trường yếu kém.

Quy mô thắng trung bình

Quy mô của lệnh thắng của bạn không hề cố định. Ở những thị trường tốt, nếu bạn trailing stop đúng với vị thế của mình, bạn sẽ thấy mình có nhiều trade thắng 3, 5, 10, 20R. Quy mô lệnh thắng trung bình của bạn sẽ tăng lên khá nhiều, vì thị trường đang di chuyển nhanh hơn và xa hơn.

Còn ở những thị trường kém, mặc dù đôi khi bạn có thể thắng lớn như vậy, nhưng tỷ lệ cược lại chống lại bạn. Nhìn chung, thị trường rất khó đi đến mục tiêu hoặc nếu được, thì phải tốn rất nhiều thời gian hoặc tốn một quãng đường rất xa. Kết quả là, quy mô lệnh thắng trung bình của bạn sẽ giảm đi đáng kể.

Một lần nữa, mục tiêu của bạn là tối đa hoá lệnh thắng trung bình. Cách chính để làm điều này là Buy trong xu hướng tăng và trailing stop một cách hợp lý. Ngoài ra, việc lựa chọn công cụ giao dịch cũng rất quan trọng. Giả sử, nếu hầu hết cổ phiếu của bạn là cổ phiếu có ADR (phạm vi giá trung bình hàng ngày) thấp và cổ phiếu có vốn hóa lớn, điều này có thể mang lại cảm giác "an toàn", nhưng lợi nhuận của bạn sẽ không tốt hơn nhiều so với mức trung bình của thị trường. Có thể kết quả sẽ tệ hơn rất nhiều, bởi vì ngoài việc tốc độ di chuyển chậm như rùa, thì bạn vẫn sẽ phải gánh chịu những tổn thất trong suốt chặng đường. Tôi gần như đảm bảo rằng các trader tầm trung không thể đánh bại thị trường khi giao dịch cổ phiếu có ADR thấp.

Để tăng quy mô thắng trung bình, bạn nên tập trung vào việc thực hiện các điểm vào lệnh có tỷ lệ R:R nhỏ trên các cổ phiếu có ADR cao. Việc đặt dừng lỗ 4-5% trên cổ phiếu có ADR 10-15% sẽ gần giống như một điều vi diệu vậy. Bạn sẽ kiếm được 2-3R chỉ từ ADR chuyển động trong 1 ngày - bây giờ nếu cổ phiếu chạy được 3-5 ngày, bạn sẽ nhận được mức tăng 10-15R trong thời gian ngắn - nhiều hơn thế nếu cổ phiếu chạy trong một vài tuần.

Ngoài ra, mức lãi trung bình của bạn có thể gấp 2 hoặc 3 lần mức lỗ trung bình của bạn - nhưng để đạt được điều đó, bạn phải thường xuyên có được những lệnh thắng lớn hơn thế. Lợi nhuận trung bình không có nghĩa là lợi nhuận tối đa. Giá trị trung bình này là sự kết hợp của tất cả các khoản lãi lớn và tất cả các khoản lãi nhỏ. Đừng để bị lừa khi nghĩ rằng chốt lời mọi lệnh ở mức 2-3R là một ý tưởng hay. Kết quả là quy mô thắng trung bình của bạn sẽ nhỏ hơn nhiều so với mức đó.

Quy mô thua trung bình

Trong số tất cả các biến được đề cập, biến này có xu hướng tĩnh nhất. Hầu hết các trader đều hiểu khái niệm "cắt lỗ sớm", nhờ đó giữ mức lỗ trung bình của họ tương đối ổn định.

Một trong những điều có thể mở rộng quy mô thua trung bình đó là loại bỏ hoặc dời stoploss, hoặc giao dịch ngay trước các sự kiện lớn, hoặc vào lệnh quá lớn, hoặc không tính đến slippage (trượt giá).

Ngoài ra, mức lỗ trung bình không có nghĩa là mức lỗ tối đa hoặc điểm dừng lỗ ban đầu. Nếu mức lỗ trung bình của tôi là 3%, điều đó không có nghĩa là tôi đang sử dụng lệnh dừng lỗ 3% - có thể có những điểm dừng lỗ ở mức 8% hoặc 5% hoặc 3% hoặc 1%.

Mức lỗ trung bình 3% là mức trung bình của tất cả các khoản lỗ lớn và tất cả các khoản lỗ nhỏ. Đừng nhầm lẫn điều này với số tiền dừng lỗ. Hai thứ đó khác nhau.

Tương tự như vậy, nếu mục tiêu của tôi là mạo hiểm 0,5% trên mỗi giao dịch - giả sử là $1.000 - thì điều đó không có nghĩa là khoản lỗ trung bình của tôi sẽ là $1.000. Điều đó có nghĩa là, điểm dừng lỗ và quy mô ban đầu sẽ dựa trên việc chấp nhận rủi ro $1.000 trong giao dịch. Tuy nhiên, khoản lỗ trung bình của tôi có thể sẽ là $600-700, chứ không phải $1.000. Một lần nữa, điểm dừng lỗ ban đầu của bạn không giống với nơi bạn thực sự thoát lệnh. Khi bạn trailing stoploss, bạn thường sẽ có được điểm thoát lệnh tốt hơn khoản lỗ $1.000 - vì vậy, quy mô thua trung bình của bạn sẽ nhỏ hơn nhiều.

Cách tốt nhất để tránh mở rộng quy mô thua trung bình của bạn là không dời stoploss, không đặt lệnh quá lớn và không đánh bạc trước các sự kiện tin tức quan trọng.

Kết luận

Trading là sự tương tác giữa tất cả biến số của giá trị kỳ vọng - không có biến số nào là tĩnh cả!

Giá trị kỳ vọng chính là mức trung bình, nhưng bạn phải hiểu cách đạt được mức trung bình đó sau hàng chục hoặc hàng trăm giao dịch. Tỷ lệ thắng trung bình và quy mô thắng trung bình của bạn thường xuyên thay đổi, thường là để thích ứng với xu hướng và động lực thị trường đang thịnh hành.

Hãy làm mọi thứ có thể để thực hiện hầu hết giao dịch của mình khi các điều kiện thuận lợi, giúp mở rộng tỷ lệ thắng trung bình và tăng quy mô thắng trung bình của bạn.

Hãy làm mọi thứ có thể để tránh giao dịch trong các điều kiện kém, làm giảm tỷ lệ thắng trung bình và thu hẹp quy mô thua trung bình của bạn.

Ngay cả khi bạn giữ mức lỗ trung bình ở mức nhỏ và có thể quản lý được, bạn vẫn có thể gây thiệt hại đáng kể nếu giao dịch quá mức ở các thị trường kém.

Bạn càng hiểu rõ các biến số của giá trị kỳ vọng và tác động của chúng thì bạn càng có thể phân tích hiệu suất giao dịch của mình một cách thực tế hơn. Việc theo dõi và hiểu được giá trị kỳ vọng của bạn là rất quan trọng, trừ khi bạn muốn sống trong ảo tưởng rằng bạn có thể "tuỳ cơ ứng biến". Tôi chắc rằng nó sẽ có tác dụng tốt với bạn nhiều đấy!