Giá Dầu Thủng Đáy 4 Năm: Khi Chiến Tranh Thương Mại và Cơn Lũ Nguồn Cung Cùng Ập Tới

Giá dầu thế giới đang lao dốc không phanh, chạm mức thấp nhất kể từ tháng 2 năm 2021 – thời điểm thế giới vẫn còn đang vật lộn thoát khỏi đại dịch. Trong khi một số nhà đầu tư vẫn nuôi hy vọng đây chỉ là một đợt điều chỉnh tạm thời, thực tế đang cho thấy một cơn bão hoàn hảo đang hình thành từ nhiều phía: nhu cầu suy yếu vì chiến tranh thương mại, nguồn cung gia tăng từ OPEC+, và các tín hiệu cảnh báo suy thoái ngày càng rõ ràng.

1. Chiến Tranh Thương Mại Mỹ - Trung: Gió Đầu Mùa Cho Cơn Bão Kinh Tế?

Việc Tổng thống Donald Trump bất ngờ nâng thuế nhập khẩu lên mức 104% với hàng hóa Trung Quốc đã làm rung chuyển các thị trường hàng hóa, đặc biệt là dầu thô – loại tài sản nhạy cảm nhất với kỳ vọng tăng trưởng kinh tế.

Không dừng lại ở lời đe dọa, chính quyền Mỹ đã hành động cứng rắn sau khi Trung Quốc không gỡ bỏ mức thuế trả đũa 34% vào đúng hạn. Đáp trả, Bắc Kinh tuyên bố "không khuất phục trước sự bắt nạt" và tiếp tục chính sách thuế trả đũa mạnh tay hơn.

Kết quả: giới đầu tư lập tức định giá lại rủi ro tăng trưởng toàn cầu. Trong đó, Trung Quốc – quốc gia chiếm khoảng 15% nhu cầu dầu toàn cầu – đang đứng trước nguy cơ giảm tốc tiêu dùng năng lượng từ 50.000 đến 100.000 thùng/ngày nếu thương chiến kéo dài. Trong môi trường như vậy, giá dầu không thể tránh khỏi bị bán tháo.

2. OPEC+ “đổ thêm dầu vào lửa”: Tăng sản lượng giữa lúc cầu yếu

Giữa lúc thị trường dầu mỏng manh như đứng trên dây, OPEC+ lại chọn thời điểm này để bơm thêm 411.000 thùng/ngày kể từ tháng 5, đẩy thị trường tiệm cận trạng thái dư cung.

Điều đáng lo ngại hơn là sự thiếu đồng thuận nội bộ trong OPEC+: một số thành viên muốn giữ giá, số khác – đặc biệt là Nga – đang buộc phải bán dầu dưới mức trần giá phương Tây (ESPO Blend đã thủng mốc $60/thùng). Áp lực tài khóa đang khiến nhiều nước buộc phải “sản xuất bằng mọi giá”.

Sự kết hợp giữa nhu cầu suy yếu và cung tăng mạnh là điều mà bất kỳ thị trường hàng hóa nào cũng khiếp sợ – và dầu mỏ đang nếm trái đắng từ bộ đôi này.

3. Tín hiệu backwardation đảo chiều: Từ khan hiếm sang lo sợ dư thừa

Chênh lệch giữa hợp đồng Brent giao ngay và hợp đồng kỳ hạn 6 tháng (LCOc1-LCOc7) đã thu hẹp xuống còn 98 cent/thùng – mức thấp nhất kể từ tháng 11/2023. Chỉ chưa đầy một tuần trước, mức chênh còn ở 3,53 USD.

Việc thu hẹp cấu trúc backwardation – vốn là dấu hiệu cho thấy thị trường đang lo ngại thiếu hụt ngắn hạn – nay cho thấy thị trường đã bắt đầu định giá khả năng dư cung trong tương lai. Đây là sự đảo chiều về mặt kỳ vọng – yếu tố có tác động tâm lý rất lớn đến giới đầu cơ.

4. Goldman Sachs hạ triển vọng: Dầu có thể giảm thêm 10–12% nữa

Trong báo cáo cập nhật, Goldman Sachs đã hạ dự báo giá Brent xuống 62 USD/thùng vào cuối năm 2025, và có thể còn xuống 55 USD vào năm 2026. WTI được dự báo giảm còn 58 USD và 51 USD tương ứng.

Dù mức giảm này không quá thảm khốc, nhưng nó thể hiện niềm tin đang giảm sút vào đà phục hồi tiêu dùng năng lượng toàn cầu, đặc biệt khi lãi suất cao, chính sách thắt chặt tài khóa và địa chính trị phức tạp vẫn chưa có lời giải.

5. Điểm sáng le lói: Tồn kho dầu Mỹ giảm bất ngờ

Dữ liệu từ Viện Dầu khí Mỹ (API) cho thấy tồn kho dầu thô của Mỹ giảm 1,1 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 4/4 – trái ngược hoàn toàn với dự báo tăng 1,4 triệu thùng. Đây là yếu tố hỗ trợ duy nhất trong ngắn hạn cho giá dầu, tuy nhiên không đủ sức xoay chuyển xu hướng chung đang rất tiêu cực.

6. Nhìn về phía trước: Liệu vàng đen còn giữ được "ánh hào quang"?

Trong dài hạn, dầu mỏ vẫn là xương sống của nền kinh tế toàn cầu – từ vận tải, sản xuất, hóa dầu đến quốc phòng. Tuy nhiên, bức tranh trung hạn đang bị che phủ bởi những đám mây mù:

Khả năng suy thoái toàn cầu nếu chiến tranh thương mại kéo dài

OPEC+ mất khả năng kiểm soát giá hiệu quả

Các chính phủ đẩy mạnh năng lượng tái tạo và chính sách khử carbon

Dòng vốn đầu tư rút khỏi hàng hóa do bất ổn vĩ mô

Tất cả đang đặt ra câu hỏi: Liệu kỷ nguyên "vàng đen" có đang tàn lụi một cách chậm rãi?

Kết luận

Giá dầu giảm không chỉ là phản ánh tức thời của cung – cầu, mà còn là chỉ dấu vĩ mô về niềm tin đang lung lay vào nền kinh tế toàn cầu. Khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới chọn đối đầu thay vì hợp tác, thị trường hàng hóa – và cả tài chính – phải chuẩn bị cho những cơn sóng dữ tiếp theo.