Lạm phát cơ bản của Nhật Bản đạt mức cao nhất trong 16 tháng, thị trường chuẩn bị cho đợt tăng lãi suất của BOJ

• CPI cốt lõi tháng 12 tăng 3,0% so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với dự báo
• Chỉ số không bao gồm thực phẩm tươi sống, nhiên liệu tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước vào tháng 12
• Dữ liệu được công bố trước khi kết thúc cuộc họp của BOJ, mục tiêu tăng lãi suất

Lạm phát tại Nhật Bản tăng mạnh, mở đường cho Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) nâng lãi suất

Ngày 24 tháng 1, giá tiêu dùng cốt lõi (CPI) tại Nhật Bản trong tháng 12 đã tăng 3,0% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu tốc độ tăng trưởng hằng năm nhanh nhất trong 16 tháng. Thông tin này đến ngay trước khi Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) hoàn tất cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày, dự kiến sẽ quyết định nâng lãi suất ngắn hạn từ mức 0,25% lên 0,5%.

Tăng trưởng lạm phát phù hợp với dự báo thị trường

Theo dữ liệu được công bố vào thứ Sáu, mức tăng 3,0% của CPI cốt lõi phù hợp với dự báo trung bình của các nhà kinh tế và cao hơn mức tăng 2,7% trong tháng 11. Đây cũng là mức tăng trưởng lạm phát lớn nhất theo năm kể từ mức 3,1% vào tháng 8 năm 2023.

CPI cốt lõi của Nhật Bản loại trừ giá thực phẩm tươi sống, vốn có biến động mạnh, để tập trung vào các yếu tố cốt lõi hơn ảnh hưởng đến giá cả tiêu dùng. Điều này giúp các nhà hoạch định chính sách đánh giá chính xác hơn tình trạng lạm phát thực tế.

Ryosuke Katagi, chuyên gia kinh tế thị trường tại Mizuho Securities, nhận định rằng dữ liệu lạm phát tháng 12 nằm trong kỳ vọng của Ngân hàng Nhật Bản và không có yếu tố nào cản trở việc tăng lãi suất trong tháng 1. "Về mặt giá cả, BOJ đã có đủ cơ sở để thực hiện động thái này," ông chia sẻ.

Nguyên nhân dẫn đến áp lực lạm phát

Lạm phát gia tăng trong tháng 12 chủ yếu bắt nguồn từ hai yếu tố chính. Đầu tiên là việc chính phủ dần loại bỏ các khoản trợ cấp nhằm giảm chi phí hóa đơn tiện ích, khiến giá năng lượng tăng cao hơn. Thứ hai, đồng yên yếu tiếp tục gây áp lực lên chi phí nhập khẩu, đặc biệt là giá thực phẩm và năng lượng.

Ngoài ra, một chỉ số khác được BOJ theo dõi chặt chẽ, loại trừ cả giá thực phẩm tươi sống và nhiên liệu, đã tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước và giữ ổn định từ tháng 11. Đây là tín hiệu cho thấy áp lực lạm phát nội địa, được thúc đẩy bởi nhu cầu tiêu dùng trong nước, đang ở mức ổn định.

BOJ trên hành trình kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế

Ngân hàng Nhật Bản đã có những bước đi quan trọng trong năm qua nhằm đối phó với lạm phát. Kể từ tháng 3, BOJ đã chấm dứt chính sách lãi suất âm, một chính sách kéo dài gần một thập kỷ nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế. Đến tháng 7, BOJ đã tăng mục tiêu lãi suất ngắn hạn lên 0,25%. Những động thái này được thực hiện với niềm tin rằng Nhật Bản đang tiến gần đến việc đạt được mục tiêu lạm phát 2% mà ngân hàng đã đặt ra.

Thống đốc BOJ, ông Kazuo Ueda, đã phát đi tín hiệu rằng ngân hàng này sẵn sàng tiếp tục tăng lãi suất nếu nền kinh tế cho thấy khả năng chịu đựng tốt. Ông nhấn mạnh rằng tăng trưởng lương là một yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu dùng và cho phép các doanh nghiệp tăng giá một cách bền vững không chỉ với hàng hóa mà còn đối với các dịch vụ.

Tín hiệu tích cực nhưng còn nhiều thách thức

Dù các chỉ số kinh tế hiện tại cho thấy sự cải thiện đáng kể trong kiểm soát lạm phát, Nhật Bản vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Việc nâng lãi suất có thể làm tăng chi phí vay vốn, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tiêu dùng và đầu tư. Đồng thời, nền kinh tế Nhật Bản, vốn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, phải đối mặt với những rủi ro từ các biến động kinh tế toàn cầu, đặc biệt là các chính sách tiền tệ ở Hoa Kỳ và châu Âu.

Tuy nhiên, trong bối cảnh giá tiêu dùng tăng mạnh và nhu cầu nội địa phục hồi, BOJ có lý do để lạc quan hơn. Chính sách lãi suất mới, nếu được thực hiện, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình xu hướng kinh tế Nhật Bản trong năm 2024 và những năm tiếp theo.

Kết luận

Với tốc độ tăng trưởng lạm phát nhanh nhất trong 16 tháng qua, Ngân hàng Nhật Bản đang đứng trước một cơ hội lịch sử để điều chỉnh chính sách tiền tệ, đưa nền kinh tế thoát khỏi trạng thái lãi suất cực thấp kéo dài. Quyết định này không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn thể hiện khả năng thích ứng của Nhật Bản trước những thay đổi trong môi trường kinh tế toàn cầu. Mọi con mắt đang đổ dồn về cuộc họp của BOJ để xem liệu Nhật Bản có thể duy trì được sự cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và tăng trưởng kinh tế bền vững hay không.