PCE và sự khác biệt với CPI
PCE và CPI đều dùng để đo lường lạm phát, nhưng mức quan trọng và cách tiếp cận lại ratá khác nhau. Bài viết này sẽ giúp người đọc phân loại được 2 chỉ số này
Theo Cục thống kê lao động Mỹ (Bureau of Labor Statistics - BLS) có 4 yếu tố cơ bản để phân biệt PCE và CPI. Cụ thể như sau:
| Yếu tố | CPI | PCE |
| Công thức chỉ số | Chỉ số CPI là mức trung bình dựa trên công thức Laspeyres. CPI sử dụng một rổ hàng hoá cố định trong vài năm tại một thời điểm | Chỉ số PCE dựa trên công thức Fisher-Ideal. Chỉ số Fisher-Ideal phản ánh sự thay thế của người tiêu dùng khi giá cả thay đổi |
| Nguồn dữ liệu | CPI dựa trên Khảo sát Chi tiêu của người tiêu dùng tại thành thị. Được chỉ đạo thực hiện bởi Cục thống kê lao động Mỹ | PCE dựa trên các khảo sát kinh doanh Được chỉ đạo thực hiện bởi Cục phân tích kinh tế Hoa Kỳ |
| Phạm vi | Chi tiêu của tất cả các hộ gia đình thành thị | Chi tiêu hàng hoá và dịch vụ của tất cả các hộ gia đình cũng như các tổ chức phi lợi nhuận |
| Các yếu tố khác (giá điều chỉnh theo mùa, chênh lệch giá…) | CPI tính cho ngành du lịch hàng không và cho các tuyến đường bay mẫu | PCE tính giá vé máy bay dựa trên doanh thu khách và số kilomet đã bay của hành khách |
Biểu đồ: Sự khác biệt của chỉ số lạm phát khi tính theo PCE và CPI
Màu đen - PCE, màu trắng - CPI
Nhìn vào biểu đồ năm 2021, thanh trên cùng hiển thị tỷ lệ lạm phát hàng năm 3,7% đo bằng chỉ số giá PCE. Thanh thứ hai cho thấy: Nếu chuyển sang công thức chỉ số CPI từ công thức chỉ số PCE, xăng và các nhiên liệu sẽ cộng thêm 0,23% vào tỷ lệ lạm phát. Những thanh thứ ba cho thấy CPI lại làm giảm phát. Vì vậy, yếu tố công thức làm độ chênh lệch là 0,04%.
Chăm sóc sức khỏe quan trọng trong PCE. Vì nhiều mặt hàng chăm sóc sức khỏe được tính trong PCE không được tính vào CPI. Chăm sóc sức khỏe cho thấy việc chuyển sang tính theo tỷ trọng CPI cho các dịch vụ bác sĩ, bệnh viện và viện dưỡng lão sẽ giảm lạm phát đo được 0,83 %.
Tóm lại, PCE bao gồm thước đo chi tiêu của người tiêu dùng đối với hàng hóa và dịch vụ giữa các hộ gia đình ở Hoa Kỳ. PCE được sử dụng như một cơ chế đánh giá thu nhập kiếm được của các hộ gia đình, đang có mức tiêu dùng hiện tại cho các hàng hoá dịch vụ là bao nhiêu.
