Quantitative trading là gì? Ví dụ về giao dịch định lượng

Rất nhiều Traders vẫn chưa thật sự hiểu Quantitative Trading là gì mặc dù đây là một trong những giao dịch định lượng quan trọng, thường được các tổ chức tài chính và công ty sử dụng để mua hoặc bán vài cổ phiếu hoặc tài sản với khối lượng lớn. Vậy thì, nội dung tổng quát nhất về giao dịch định lượng là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Quantitative Trading là gì?

Giao dịch định lượng – Quantitative Trading được hiểu là áp dụng các chương trình máy tính và thuật toán dựa trên các mô hình toán học phức tạp để tìm kiếm những cơ hội giao dịch sinh lời tốt nhất trên thị trường. Nói cụ thể hơn, giao dịch định lượng chính là việc nghiên cứu dữ liệu lịch sử của giá nhằm xác định những cơ hội kiếm lời trên thị trường.

Ở thời điểm trước đây, các giao dịch tài chính được thực hiện bằng hình thức thủ công trên giấy tại các công ty hoặc các tổ chức trung gian. Ngày nay, quá trình này đã dễ dàng và trở nên tối giản hơn rất nhiều nhờ vào sự hỗ trợ của máy tính và các phần mềm chuyên dụng.

Không chỉ dừng lại ở đó, công nghệ đang có sự xâm lấn mạnh mẽ trong giao dịch thị trường. Cũng vì vậy mà những giao dịch tự động đang ngày càng phát triển. Trong đó, giao dịch định lượng chính là minh chứng rõ ràng nhất trong việc kết hợp công nghệ hiện đại với giao dịch thị trường.

Các nhà giao dịch định lượng sử dụng phương pháp với những quy tắc nhất định, mục đích xây dựng một một hình toán học từ nó. Sau đó, họ tạo ra các chương trình máy tính hoặc thuật toán để thực hiện những quy tắc này vào dữ liệu quá khứ của thị trường một cách tự động. Nếu như kết quả trả về khả quan, các chương trình này sẽ được lựa chọn và sử dụng trong giao dịch thị trường ở thời gian thực.

Ví dụ cụ thể về giao dịch định lượng

Nếu muốn nắm bắt được chi tiết và toàn bộ quá trình giao dịch định lượng thì phương pháp ngoại suy toán học chính là cách giải nghĩa đơn giản nhất. Giả như, chúng ta đang nghiên cứu về bản tin dự báo thời tiết. Trong đó, có dự đoán rằng sẽ có khoảng thời gian mưa trong khi trời đang trong và nắng.

Mô hình này được xây dựng bằng cách phân tích và thu thập dữ liệu bởi các cảm biến trên toàn khu vực. Dữ liệu được so sánh với các mô hình tương tự trong quá khứ (nội suy). Nếu trong khoảng thời gian nghiên cứu, có 90/ 100 lần trời mưa với các điều kiện tương tự thì nhà khí tượng học đã dự đoán được chính xác 90% là trời sẽ có mưa. Trong lúc này, tiết trời hiện tại đang trong và nắng cũng sẽ không thể gây được tác động ảnh hưởng đến kết quả này.

Cũng như ví dụ phía trên, giao dịch định lượng cũng được vận hành một cách tương tự. Thông qua việc phân tích nhiều thông tin và so sánh nó với những gì đã xảy ra trước đó, giao dịch theo thuật toán có thể xác định thời điểm xuất hiện cơ hội giao dịch sinh lời đến với các Traders.

Dựa trên sở thích và phong cách giao dịch của từng cá nhân, các thông số giao dịch định lượng có thể được điều chỉnh khác nhau.

Ví dụ: Một nhà đầu tư cổ phiếu có thể phát triển một chương trình máy tính để xác định các cổ phiếu liên tục tăng giá trong đợt tăng giá chung của thị trường. Sau đó, những nhà đầu tư này chỉ cần quan sát thị trường và đợi một đợt phục hồi tiếp theo diễn ra. Đây sẽ là thời điểm thích hợp để các nhà đầu tư mua toàn bộ số cổ phiếu còn lại với kỳ vọng rằng nó sẽ tiếp tục tăng cùng với đà tăng trưởng chung của thị trường như trước đây.

Trên thực tế, các thuật toán để phân tích định lượng thường phức tạp hơn rất nhiều. Tuy nhiên, về bản chất, chúng đều xuất phát từ các nguyên tắc cơ bản. Do đó, để có thể tối ưu hiệu suất của chiến lược, các Traders nên thực hiện mã hóa các chương trình máy tính dựa trên các tham số như: chỉ báo kỹ thuật, giá cả, nguồn thông tin,…

Những lợi ích và hạn chế của giao dịch định lượng trong thị trường

Giao dịch định lượng hỗ trợ các nhà đầu tư trong quá trình tính toán và phân tích xác suất một cách hiệu quả để có thể xác định và thực hiện các giao dịch sinh lời. Toàn bộ quá trình này đều được tự động hóa và cực kỳ nhanh chóng. Cho dù lượng thông tin trên thị trường có nhiều đến đâu thì thuật toán vẫn có thể kiểm soát được nó và phân tích một cách chính xác nhất. Trong khi đó, nếu thực hiện điều này bằng quy trình thủ công, các nhà đầu tư rất dễ nhầm lẫn.

Một lợi thế khác khi giao dịch định lượng chính là nó loại bỏ được khía cạnh cảm xúc.

Những cảm xúc thường thấy của các nhà đầu tư như: Sợ hãi, lo lắng, tham lam chính là những lý do chính cản trở sự tỉnh táo và khả năng suy nghĩ hợp lý logic. Điều này dẫn đến sự thua lỗ trong các giao dịch. Và tất nhiên, nếu các nhà đầu tư áp dụng giao dịch định lượng, điều này có thể được khắc phục tuyệt đối.

Mặc dù sở hữu rất nhiều ưu thế nhất định, nhưng giao dịch định lượng cũng không hề thể hoàn hảo và vẫn tồn tại một số hạn chế. Yếu tố quan trọng nhất là chương trình thiết lập của hệ thống máy móc cố định vì chúng không thể thay đổi và thích ứng được với các điều kiện thị trường hiện tại. Hiển nhiên là vẫn có rất nhiều nhà giao dịch định lượng tạo ra những mô hình hoàn hảo trong điều kiện thị trường cụ thể. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ bị hạn chế ngay lập tức khi xuất hiện sự biến thiên trong thị trường.

Quy trình cụ thể khi thực hiện chiến lược định lượng

Nội dung tiếp theo đây, bài viết sẽ không tiếp tục phân tách khái niệm của Quantitative Trading là gì nữa mà chỉ tập trung sâu vào những điều kiện cần thiết của một nhà đầu tư giao dịch định lượng.

Nếu muốn trở thành một nhà giao dịch định lượng, các nhà đầu tư cần phải trang bị cho mình nguồn kiến thức vững chắc cũng như có kỹ năng chuyên môn cao. Ở nhiều khu vực trên toàn cầu, các công ty và doanh nghiệp tiến hành tuyển dụng các nhà giao dịch định lượng có trình độ học vấn cao, đáp ứng tốt về kỹ năng chuyên môn và sở hữu kinh nghiệm làm việc dày dặn.

Để có thể trở thành một nhà giao dịch định lượng giỏi, anh em cần phải nắm chắc về hệ thống giao dịch tự động. Bên cạnh đó, cũng cần học hỏi và trau dồi về khả năng lập trình máy tính, kỹ năng toán học,… Những kỹ năng cần thiết mà các nhà giao dịch định lượng bắt buộc phải đáp ứng gồm có những yếu tố sau:

• Có chuyên môn về máy tính và ít nhất một ngôn ngữ lập trình.
• Thành thạo trong việc phát triển và tối ưu hóa những chiến lược giao dịch.
• Là một viên phân tích, tổng hợp và khai thác dữ liệu tốt.
• Sở hữu tâm trí mạnh mẽ, có khả năng chấp nhận rủi ro.
• Liên tục đổi mới tư duy, tìm hiểu về những chiến lược mới để nâng cao hiệu quả của hệ thống.

Theo như nội dung vừa được cung cấp, chắc hẳn các nhà đầu tư cũng đã biết rằng giao dịch định lượng không dành cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, nếu như bạn có tất cả những yếu tố vừa kể trên và muốn khám phá sâu hơn về nó thì hãy tìm hiểu về các công cụ nên có để phát triển tối ưu hệ thống giao dịch định lượng. Cụ thể như sau:

• Các hệ thống và mạng lưới thông tin để cập nhật dữ liệu thị trường, có sẵn công cụ và chỉ báo kỹ thuật cần thiết để hỗ trợ chiến lược dự định thực hiện.
• Hệ thống máy tính tốt, có thể đáp ứng được các loại ngôn ngữ lập trình: Java, C++, Python.
• Có những nền tảng theo dõi và phân tích dữ liệu giá thị trường trong quá khứ và hiện tại để có thể đánh giá mức độ hiệu quả của phương pháp.
• Sở hữu tài khoản giao dịch tại sàn giao dịch định lượng uy tín.

Tiếp theo, hãy cùng khám phá xem một nhà giao dịch định lượng sẽ làm gì khi sở hữu những công cụ và phẩm chất như những yêu cầu trên:

• Xác định chiến lược giao dịch: Đây được gọi là first -step (bước đầu tiên trong giao dịch), nhằm để xác định những quy tắc mà các nhà đầu tư sẽ sử dụng trong giao dịch. Đôi khi, nó chỉ đơn giản là quy tắc về hành động giá. Nhưng cũng có những trường hợp, nó là sự kết hợp phức tạp của nhiều loại chỉ báo khác nhau.
• Xây dựng và phát triển các thuật toán dựa vào chiến lược giao dịch: Sau khi đã xác định được chiến lược giao dịch, các nhà giao dịch định lượng thực thụ sẽ nhanh chóng tiến hành chuyển đổi các quy tắc của chiến lược thành những mô hình toán học. Tiếp đó, sẽ thực hiện tiến trình mã hóa chúng và xây dựng nó thành những thuật toán cụ thể.
• Kiểm tra lại chiến lược & thuật toán vừa được xây dựng: Anh em sử dụng lại toàn bộ dữ liệu trước đây của thị trường để có thể đánh giá hiệu suất của chiến lược và chỉnh sửa thuật toán (nếu cần).
• Thiết lập các quy tắc quản lý rủi ro: Điều quan trọng là tạo ra các kế hoạch để thiết lập mức Dừng Lỗ và Chốt Lời hợp lý. Ngoài ra, cũng cần biết cách quản lý nguồn vốn và tích hợp những yếu tố này vào trong hệ thống tổng thể.
• Cài đặt hệ thống trực tiếp trên thị trường, thực hiện các giao dịch theo thời gian thực và theo dõi tiềm năng lợi nhuận cũng như mức độ rủi ro và thực hiện bất kỳ điều chỉnh nào khác nếu cần.
• Tiếp tục tìm kiếm những chiến lược và cách thức mới để tối ưu hóa hệ thống cho các tình huống thị trường khác nhau.

Quá trình hoàn thiện một hệ thống giao dịch định lượng là tương đối lâu dài và không hề dễ dàng. Trên thực tế, nó chỉ dành cho những người có kinh nghiệm giao dịch cũng như hiểu biết về lập trình.

Nếu bạn không phải là lập trình viên ở cấp độ chuyên nghiệp nhưng vẫn muốn tìm hiểu giao dịch định lượng, hãy xem xét đến các chiến lược cụ thể như: giao dịch tần suất cao (HFT) và giao dịch theo thuật toán… Đây là những chiến lược giao dịch định lượng đã được thiết kế riêng và có sẵn trong các sàn môi giới. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng, chi phí mà bạn cần phải trả để có được các phương pháp này là không hề rẻ.

Một điều quan trọng mà các anh em luôn luôn phải ghi nhớ khi làm việc với các hệ thống giao dịch tự động và giao dịch định lượng đó là không bao giờ bỏ lỡ quá trình kiểm tra lại hiệu quả hệ thống. Các nhà giao dịch nên thực hiện backtest thật kỹ lưỡng bằng nhiều kỹ thuật khác nhau để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả trước khi đưa vào sử dụng.

Sau này, có thể giao dịch định lượng sẽ ngày càng phổ biến và các Traders sẽ không còn thắc mắc Quantitative Trading là gì nữa. Tuy nhiên, để có thể thành thạo loại hình giao dịch này, đòi hỏi các anh em phải có được nền tảng giao dịch tài chính tốt cũng như có kinh nghiệm giao dịch lâu năm. Bên cạnh đó, cũng cần phải đảm bảo rằng các nhà giao dịch định lượng sẽ quản lý được nguồn vốn của mình và thực hành theo dõi thói quen giao dịch trong khoảng thời gian dài để có thể kiếm được lợi nhuận an toàn trên thị trường.