Sàn giao dịch tiền số sắp tới tại Việt Nam?

Bộ Kế hoạch & Đầu tư đề xuất thử nghiệm có kiểm soát hoạt động fintech, gồm sàn giao dịch tài sản số, tiền số tại các trung tâm tài chính.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa đề xuất thử nghiệm có kiểm soát đối với các hoạt động fintech, bao gồm sàn giao dịch tài sản số và tiền số, tại các trung tâm tài chính lớn. Theo kế hoạch của Chính phủ, Trung tâm tài chính tại TP.HCM và Đà Nẵng sẽ được thành lập và đi vào hoạt động vào năm 2025, nhằm đưa Việt Nam trở thành một điểm đến tài chính quan trọng trong khu vực và trên thế giới.

Trong dự thảo xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập các trung tâm tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề xuất áp dụng mô hình thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) đối với các mô hình kinh doanh ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực tài chính (fintech). Đề xuất này cho phép Ủy ban Quản lý và điều hành trung tâm tài chính cấp phép, quản lý, đánh giá tác động và quản trị rủi ro đối với các hoạt động fintech trong sandbox, bao gồm cả sàn giao dịch tài sản số và tiền mã hóa.

Chính phủ sẽ quy định chi tiết về các biện pháp phòng chống rửa tiền, kiểm tra và chứng nhận bảo mật an ninh mạng đối với tài sản số và các tổ chức cung cấp dịch vụ này. Các vấn đề liên quan đến quản lý, phát hành, sở hữu và giao dịch các token tiện ích, cùng với hoạt động “đào” tiền số, cũng sẽ thuộc thẩm quyền của Chính phủ, nhằm giảm thiểu các rủi ro về an ninh năng lượng và môi trường.

Dự kiến, Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét và thông qua dự thảo nghị quyết này tại kỳ họp thứ 9 vào giữa năm nay.

Mặc dù tiền số, như Bitcoin và Ethereum, đã trở thành tài sản ảo phổ biến, Việt Nam hiện chưa có định nghĩa rõ ràng về tiền ảo và tài sản ảo. Các quy định hiện tại chỉ đề cập đến tiền điện tử liên kết với tiền pháp định, tồn tại dưới dạng thẻ trả trước ngân hàng và ví điện tử. Tuy nhiên, tiền số không bị cấm tại Việt Nam, nhưng việc thiếu một khung pháp lý cụ thể khiến nhiều doanh nghiệp chọn Singapore và Mỹ để đăng ký hoạt động, gây mất lợi thế cạnh tranh và thất thu thuế. Điều này cũng tạo ra rủi ro cho người dùng trong các giao dịch.

Theo báo cáo của Hiệp hội Blockchain Việt Nam, trong giai đoạn 2021-2022, Việt Nam nằm trong top 3 quốc gia thế giới về tỷ lệ người dân sở hữu tài sản số, với khoảng 21% dân số nắm giữ, chỉ sau UAE và Mỹ. Dòng tài sản số vào Việt Nam trong năm 2023 đã đạt 120 tỷ USD, theo dữ liệu từ tổ chức phân tích thị trường Chainalysis.

Ngoài các tài sản số, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất một số chính sách ưu đãi đặc biệt để khuyến khích và thu hút vốn đầu tư, công nghệ vào các trung tâm tài chính. Các dự án đầu tư vào các ngành, lĩnh vực ưu tiên của trung tâm tài chính sẽ được hưởng thuế suất thu nhập doanh nghiệp 10% suốt vòng đời dự án. Các dự án khác, bao gồm chuyển nhượng bất động sản, sẽ chịu thuế 10% trong 15 năm và được miễn thuế trong 4 năm đầu, giảm một nửa thuế trong 9 năm tiếp theo.

Các dự án thuộc danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới theo xếp hạng của Tạp chí Forbes sẽ được miễn thuế thu nhập thêm 2 năm và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo. Cán bộ quản lý, nhà khoa học, chuyên gia có thu nhập tại các trung tâm tài chính quốc tế sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân, và các đối tượng khác sẽ được miễn thuế đến hết năm 2035 và giảm 50% thuế trong các năm tiếp theo. Các chuyên gia nước ngoài cũng sẽ được tạo thuận lợi về xuất nhập cảnh, đi lại và tạm trú.

Tại các trung tâm tài chính, hệ thống đăng ký thành viên sẽ được hình thành, cho phép các tổ chức tín dụng, công ty tài chính, sàn giao dịch chứng khoán, vàng, ngoại tệ, quỹ đầu tư tài chính và công ty bảo hiểm tham gia và hoạt động.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định rằng các chính sách và ưu đãi này phù hợp với thực tiễn và sẽ giúp quản lý hiệu quả hoạt động của các trung tâm tài chính, đồng thời không bị giới hạn bởi các quy định trong Luật Doanh nghiệp và các văn bản pháp lý liên quan.