Úc cho biết xuất khẩu thép, nhôm của họ tạo ra việc làm cho người Mỹ

• Úc tìm cách miễn trừ thuế thép và nhôm của Hoa Kỳ
• Xuất khẩu của Úc tạo ra việc làm cho người Mỹ, hỗ trợ lợi ích quốc phòng chung
• BlueScope Steel, công ty có hoạt động tại Hoa Kỳ, chứng kiến ​​cổ phiếu tăng

Úc và cuộc chiến thuế quan với Mỹ: Đồng minh có bị “trừng phạt” hay không?

Ngày 10 tháng 2, chính trường Úc rúng động trước tuyên bố mới nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump: áp thuế 25% đối với tất cả thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ. Động thái này không chỉ làm dấy lên mối lo ngại về tác động đến ngành công nghiệp kim loại toàn cầu mà còn khiến các đồng minh thân cận của Mỹ như Úc phải lo lắng.

Là một trong những quốc gia xuất khẩu thép và nhôm lớn sang Mỹ, Úc đang nỗ lực đàm phán để được miễn trừ khỏi chính sách thuế quan này. Bộ trưởng Thương mại Don Farrell đã nhanh chóng lên tiếng, nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp thép và nhôm của Úc không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai nước mà còn có vai trò quan trọng đối với an ninh quốc phòng chung. Trong khi đó, Thủ tướng Anthony Albanese cũng khẳng định sẽ trực tiếp trao đổi với Tổng thống Trump để bảo vệ lợi ích của Úc.

Nhưng liệu Washington có sẵn sàng nới lỏng bàn tay thép đối với đồng minh truyền thống như Úc?

Úc – Đồng minh hay nạn nhân trong cuộc chiến thương mại?

Chính quyền Trump nổi tiếng với chính sách thương mại bảo hộ, luôn đặt lợi ích của các doanh nghiệp nội địa lên hàng đầu. Quyết định áp thuế 25% đối với thép và nhôm lần này không phải là hành động đơn lẻ, mà là một phần trong chiến lược rộng lớn nhằm bảo vệ ngành công nghiệp sản xuất trong nước của Mỹ trước sự cạnh tranh từ nước ngoài.

Tuy nhiên, Úc không phải là một đối thủ thương mại của Mỹ. Ngược lại, hai nước có mối quan hệ đồng minh bền chặt, đặc biệt trong lĩnh vực an ninh quốc phòng.

Bộ trưởng Thương mại Don Farrell đã lập luận rằng ngành công nghiệp thép và nhôm của Úc không hề đe dọa việc làm của người Mỹ. Trái lại, nhiều công ty Mỹ đã và đang phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ Úc, đặc biệt trong các dự án quốc phòng chung giữa hai nước.

Farrell nhấn mạnh: “Thép và nhôm của Úc không chỉ tạo ra hàng nghìn việc làm lương cao cho người Mỹ, mà còn đóng vai trò quan trọng trong lợi ích quốc phòng chung của chúng ta”.

Lập luận của Farrell không phải là không có cơ sở. Úc hiện đang tham gia thỏa thuận quốc phòng AUKUS cùng Mỹ và Anh, trong đó bao gồm cả việc đầu tư vào ngành công nghiệp quân sự của Mỹ. Mới đây, Úc đã thực hiện khoản thanh toán 500 triệu USD để thúc đẩy ngành sản xuất tàu ngầm hạt nhân của Mỹ theo hiệp định AUKUS.

Rõ ràng, việc Washington áp thuế lên thép và nhôm của Úc chẳng khác nào “đánh vào túi tiền của chính mình”. Nhưng liệu chính quyền Trump có chấp nhận lý lẽ này hay không vẫn là một dấu hỏi lớn.

Áp thuế sẽ tác động ra sao đến Úc?

Nếu Mỹ thực sự áp thuế 25% lên thép và nhôm của Úc, hậu quả sẽ không nhỏ. Ngành công nghiệp thép và nhôm Úc sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất đi một trong những thị trường quan trọng nhất. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xuất khẩu mà còn tác động đến việc làm và tăng trưởng kinh tế của Úc.

Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng chịu thiệt hại. Một số công ty có thể hưởng lợi từ chính sách thuế quan này.

Ví dụ, BlueScope Steel, một trong những tập đoàn thép lớn nhất Úc, đã chứng kiến cổ phiếu tăng gần 2% ngay sau khi Trump công bố kế hoạch áp thuế. Lý do là BlueScope Steel có một chi nhánh lớn tại Mỹ – North Star Mill ở Ohio, nơi có thể hưởng lợi từ chính sách bảo hộ này.

Dù vậy, tổng thể nền kinh tế Úc vẫn sẽ chịu tác động tiêu cực nếu thuế quan có hiệu lực. Đây chính là lý do chính phủ Úc đang ra sức vận động để được miễn trừ.

Khả năng được miễn trừ – Hy vọng hay ảo vọng?

Câu hỏi lớn nhất lúc này là: Liệu Úc có được miễn trừ hay không?

Trong quá khứ, chính quyền Trump đã từng miễn trừ cho Úc khỏi chính sách thuế quan năm 2018. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là lần này Washington sẽ dễ dàng lặp lại điều đó.

Khác với năm 2018, thế giới đang chứng kiến một cuộc cạnh tranh thương mại khốc liệt hơn bao giờ hết. Mỹ không chỉ nhắm vào Trung Quốc, mà còn gia tăng áp lực lên nhiều quốc gia khác để bảo vệ các ngành công nghiệp nội địa.

Tuy nhiên, Úc vẫn có một số điểm mạnh có thể giúp họ giành được sự miễn trừ:

Quan hệ đồng minh chiến lược: Úc là đối tác quan trọng trong hiệp ước AUKUS và đóng góp tài chính đáng kể vào ngành công nghiệp quốc phòng của Mỹ.

Thép và nhôm Úc không đe dọa sản xuất nội địa Mỹ: Khác với Trung Quốc, Úc không bán phá giá hoặc gây hại cho các nhà sản xuất thép và nhôm Mỹ.

Tiền lệ năm 2018: Việc Mỹ từng miễn trừ thuế quan cho Úc trước đây có thể là một lợi thế để tiếp tục đàm phán trong năm 2025.

Mặc dù vậy, tính cách khó đoán của Trump vẫn là một yếu tố khiến cuộc đàm phán trở nên bất định. Tổng thống Mỹ nổi tiếng với việc thay đổi quyết định vào phút chót và sử dụng thuế quan như một đòn bẩy thương lượng để đạt được các mục tiêu chính trị và kinh tế lớn hơn.

Lời kết: Úc sẽ làm gì tiếp theo?

Trong những ngày tới, chính phủ Úc sẽ phải tích cực vận động hành lang để thuyết phục chính quyền Trump miễn trừ thuế quan. Nếu không thành công, Úc có thể phải tìm cách đa dạng hóa thị trường, giảm sự phụ thuộc vào Mỹ trong lĩnh vực xuất khẩu thép và nhôm.

Dù thế nào đi nữa, quyết định của Trump lần này không chỉ là một vấn đề thương mại đơn thuần. Nó là một phần trong bức tranh lớn hơn về địa chính trị, thương mại và quan hệ quốc tế.

Liệu Úc có thể vượt qua thử thách này và duy trì quan hệ thương mại bình đẳng với Mỹ? Hay sẽ phải chịu tổn thất từ cuộc chiến thuế quan?